Jest metodą diagnostyczną górnego odcinka przewodu pokarmowego, właściwa jej nazwa brzmi panendoskopia, ale częściej używana jest nazwa skrócona – gastroskopia. Badanie przeprowadza gastrolog wprowadzając do przełyku giętką rurkę (endoskop), zakończoną układem przekazującym obraz oraz zaopatrzoną w źródło światła.
Badanie przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym gardła, ponieważ wprowadzanie endoskopu może być bolesne dla pacjenta. Nieuniknione jest nieprzyjemne uczucie duszenia oraz odruch wymiotny, a także podrażnienie gardła występujące po badaniu.
Zastosowanie tej metody diagnostyczne pozwala na oglądanie podczas jednego badania kilku części przewodu pokarmowego: przełyku, żołądka i dwunastnicy. Umożliwia także pobranie materiału do badań cytologicznych i histopatologicznych, a jednocześnie wykonanie drobnych zabiegów, takich jak usunięcie polipów błony śluzowej, zatamowanie drobnych krwawień w przewodzie pokarmowym, a niekiedy nawet usunięcie drobnych ciał obcych. Możliwe jest także endoskopowe poszerzenie powstałych w przełyku zwężeń.
W trakcie gastroskopii możliwe jest, w przypadku leczenia otyłości, założenie balonu żołądkowego.
Jest badaniem bezpiecznym i dlatego może być wykonywane w warunkach ambulatoryjnych, ale na wykonanie potrzebna jest pisemna zgoda pacjenta.
Gastroskopia pozwana na wykrycie wielu groźnych chorób min: żylaków i raka przełyku, zapalenia błony śluzowej przełyku, raka żołądka i choroby wrzodowej.